Analytisch vermogen
Synoniemen
Definitie
Begrijpt een situatie door die op te delen in kleinere delen of de gevolgen ervan vast te stellen. Dit houdt in dat er verschillende onderdelen of aspecten met elkaar vergeleken worden en dat er begrip is van de oorzaak-gevolg of als-dan verbanden van de feiten.
Gedrags Indikatoren
- Overziet complexe gegevens en ordent informatie op een inzichtelijke manier.
- Ontleedt een vraagstuk in onderdelen en beschrijft de interne samenhang.
- Maakt een helder onderscheid tussen geconstateerde feiten, mogelijke oorzaken en mogelijke gevolgen.
- Maakt toepasselijk onderscheid tussen hoofd- en bijzaken, tussen belangrijk en urgent en tussen symptomen en oorzaken.
- Geeft de samenhang en de vereiste relaties aan tussen de verschillende invalshoeken (politiek, wetgeving, bedrijfseconomisch, nationaal en internationaal) en diverse beleidsterreinen/ vakgebieden.
- Overziet van tevoren de gevolgen van een bepaalde keuze en geeft dit duidelijk aan.
- Verzamelt relevante gegevens en spoort mogelijke oorzaken van problemen op.
Expertise Vragen
- Met welk belangrijk probleem heb je het afgelopen jaar te maken gehad? Beschrijf deze situatie eens. Welke stappen heb je bij de inventarisatie van het probleem genomen? Wat was de oorzaak van het probleem volgens jou?
- Welke informatie is voor jou van belang om je functie goed te kunnen uitoefenen? Hoe heb je je van deze informatie op de hoogte gesteld en van welke informatiebronnen heb je gebruik gemaakt?
- Over welke beslissing heb je de laatste maanden lang moeten nadenken? Welke zaken heb je toen allemaal tegen elkaar afgewogen?
- Welke van de door jou genomen beslissingen was het belangrijkste in het afgelopen jaar? Waren er nog andere mogelijkheden die je hebt overwogen? Wat waren de redenen dat je juist die beslissing hebt genomen?
Ontwikkel Tips
- Probeer één of meerdere (complexe) problemen uit te zoeken. Bespreek jouw resultaten op het gebied van de probleemanalyse met de belanghebbenden en vraag om feedback.
- Leg in vraaggesprekken het accent op het stellen van open vragen (dus vragen die beginnen met ‘wat’, ‘wie’, ‘waarom’, ‘waar’, ‘hoe’ etc) en op het grondig doorvragen. Stel (veel) meer vragen dan je gewend bent te doen.
- Werk eens alternatieve plannen uit naast een favoriet plan.
- Probeer in het geval van een probleem op basis van beschikbaar cijfermateriaal te bepalen welke gevolgen, problemen, conclusies er zijn vast te stellen.
- Maak in het geval van probleemsituaties afwegingen met +/- schema's (voor- en nadelen).
- Stel je actief de volgende vragen in het geval van het komen tot een oplossing of oordeel:
- Hoe ben ik tot dit oordeel gekomen?
- Wat zijn de voor- en nadelen van mijn oordeel?
- Heb ik andere ideeën of afwegingen bekeken?